Wspomnienie o Księdzu Profesorze
Stanisławie Potockim z Raniżowa
Jedenastego października br. minie 11
lat od śmierci Ks. Profesora Stanisława Potockiego - rodaka raniżowskiego. Postać ta znana
większości mieszkańców Parafii Raniżów (ale nie tylko), zasługuje przy tej
okazji na krótkie wspomnienie. Choćby ze
względu na swój dorobek naukowy, jest wszakże chyba jedynym mieszkańcem Gminy Raniżów która jak do tej pory, otrzymała tytuł naukowy profesora.
Ks. Stanisław
Potocki urodził się 13 stycznia 1928
roku w Raniżowie, jego rodzinny dom znajduje się przy obecnej ulicy Wolskiej, a
często nazywanej również Niemiecką Wsią. Jego rodzice – Marcin i Maria z domu
Wiącek, zajmowali się uprawą roli, dodatkowo ojciec przez długie lata sprawował
funkcję zakrystianina przy miejscowym kościele. Miał dwóch braci którzy podobnie jak on wybrali stan
kapłański (Józef i Jan ) oraz trzy siostry (Zofia, Antonina i Apolonia) Edukacje
rozpoczął w szkole w Raniżowie, którą ukończył w 1942
roku. Dalszą edukacje przerwała okupacja niemiecka podczas której uzupełniał
wiedzę podczas tzw. ,,tajnego nauczania”. Trwało to przez dwa lata po
zakończeniu których zaczął uczęszczać do gimnazjum w Kolbuszowej. We wrześniu
1946 roku przeniósł się do Przemyśla , gdzie jako alumn Małego Seminarium
Duchownego kontynuował naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. K. Morawskiego na Zasaniu. Po zdaniu
egzaminu dojrzałości w 1947 roku, wstąpił do Seminarium Duchownego w Przemyślu.
Funkcję rektora sprawował wtedy Ks. Prałat Michał Jastrzębski. Pewno nie
przyszło mu to wówczas do głowy, że za kilkadziesiąt lat ten młody
kandydat będzie jego następca. Razem z młodym Stanisławem, rok nauki rozpoczęło
25 alumnów, był to zarazem ostatni rocznik którego nauka trwała 5 lat( a nie
tak jak obecnie 6 lat). Nauka klerykowi Stanisławowi nie sprawiała większych trudności,
a swoje zdolności w tym zakresie często wykorzystywał, aby pomagać kolegom. Umiejętnie
wykorzystane zdolności intelektualne i rzetelne wypełnianie obowiązków alumna,
wypłynęły na uznanie go w seminarium za jednego z najzdolniejszych studentów,
co potwierdzają zachowane arkusze ocen i świadectwa jego kolegów. Świecenia
kapłańskie otrzymał 22 czerwca 1952r. w katedrze przemyskiej z rąk Biskupa Franciszka Bardy, ordynariusza
diecezji przemyskiej w latach 1934 – 64. Pierwszą placówką, na którą
neoprezbiter Stanisław został skierowany była parafia Nisko. Nie pozostał na
niej długo, gdyż już 1 października 1952 roku został skierowany na
specjalistyczne studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z zakresu
biblistyki. Podczas trzech lat studiów ksiądz Stanisław Potocki najpierw
przygotował pracę magisterską na temat:,,
Pojęcie grzechu w Księdze Izajasza Proroka”. Następnie w niecały rok później
przygotował rozprawę doktorską na temat: ,,Grzech w pismach proroków sprzed
niewoli babilońskiej”. Obie te prace przygotował pod kierunkiem ks.prof.dr.hab.
Stanisława Łacha. Po powrocie ze studiów, ponownie zostaje skierowany do pracy duszpasterskiej
w Nisku. Po roku czasu zostaje przeniesiony do jarosławskiej kolegiaty, a
następnie do parafii katedralnej w Przemyślu.
Nowy okres w jego życiu Ks. Potockiego zaczyna się w dniu 1 października 1960,
kiedy to zostaje wykładową nauk biblijnych w Seminarium Diecezjalnym w Przemyślu.
Po trzech latach pracy wykładowcy w seminarium Ks. Stanisław wyjechał, aby
kontynuować naukę w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, w ramach
stypendium naukowego. Po przyjeździe do stolicy Włoch, zamieszkał w Kolegium
Polskim – razem z nim mieszkało tam wówczas 19 księży z Polski. Okres rzymski w
jego karierze naukowej zakończyła praca licencjacka pt. ,,Skład socjalny
Judejczyków wracających z niewoli babilońskiej na postawie Księgi Ezdrasza”. Po
powrocie z Rzymu pracował nadal jako wykładowca w seminarium przemyskim. Jednocześnie
podjął się przygotowania rozprawy habilitacyjnej, zakończonej w 1972 uzyskaniem stopnia doktora
habilitowanego teologii w zakresie Nauk Biblijnych Starego Testamentu. Decyzją
Ks. Bp. Ignacego Tokarczuka w dniu 25 sierpnia 1972 roku, ksiądz Potocki został
mianowany Rektorem Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu. Zastąpił na tym
stanowisku wspomnianego wcześniej Ks. Prałata Michała Jastrzębskiego – tego
samego który go przyjmował do seminarium. Funkcje rektora sprawował do 1976
roku, po zakończeniu czteroletniej kadencji nadal pozostał wykładowcą Starego
Testamentu. Z czasem obok pracy wykładowcy w seminarium, Ks. Stanisław Potocki podjął
się działalności naukowo dydaktycznej najpierw jako adiunkt a później jako
docent na Wydziale Teologicznym KUL w Lublinie. 22 lutego 1992 roku
uchwałą Senatu macierzystej uczelni otrzymał
tytuł profesora nadzwyczajnego w zakresie Nauk Biblijnych. W 1993 roku, przechodząc
na emeryturę, zrezygnował z uciążliwych dojazdów do Lublina, zamieniając je na
prace w charakterze wykładowcy Wyższego Seminarium Duchownego w dopiero co
utworzonej Diecezji Rzeszowskiej. Podczas jego kariery naukowca i wykładowcy,
pod jego kierunkiem powstał na KUL-u jeden doktorat, jeden licencjat i cztery
magisteria. Ponadto podczas pracy w przemyskim seminarium powstało 27 prac
magisterskich pod jego kierunkiem, a w rzeszowskim seminarium wypromował 7
magistrów. Ostatnie lata jego życia nacechowane były cierpieniem i zmaganiem
się z wyniszczającą organizm chorobą, mimo to Ks. Stanisław nie zaprzestał swojej
działalności a jedynie ją ograniczył. Zmarł 11 października 2004. Spoczął na
cmentarzu w Raniżowie, w sąsiedztwie grobu swojego młodszego brata Jana,
również kapłana.
Ks. Prof. Stanisław Potocki z jednej strony był osoba skromną i skrytą,
która często była postrzegana jako niedostępna, z drugiej strony wiele osób
mówi o nim jako o osobie ciekawej świata i otwartej na ludzi oraz wszelkie
dobre inicjatywy. Ks. Profesor u wszystkich budził szacunek i uznanie, w uwagi
na niezwykłą wiedzę, wykształcenie, bardzo skromy a nawet ascetyczny styl życia,
ale również specyficzne poczucie humoru. Kiedyś jednemu ze studentów dał
pozytywną ocenę mimo iż ten słabo odpowiadał. Zapytany czemu tak postąpił mimo
marnego przygotowania, rzekł: ,,To prawda, ale upierał się przy swoim” Warto
aby ta postać pozostała w pamięci mieszkańców spośród których się wywodził.
Może kiedyś zostanie upamiętniony poprzez wydanie choćby jego biografii czy tez nazwanie
jego imieniem jakiejś nowej ulicy w Raniżowie.
(Powyższy artykuł
powstał w oparciu min o prace magisterską: Ksiądz Stanisław Potocki – mędrzec i
egzegeta, napisaną przez Przemysława Dubiela)
Jan
Puzio
Autor artykułu jest radnym Rady Gminy Raniżów
